Begrippen

Arbeidshygiënische strategie (ook wel AH regime of arbeidshygiënisch regime genoemd)
Een strategie voor het nemen van beheersmaatregelen zoals die in de arbeidsomstandighedenwet wordt beschreven. Dit wordt ook wel de arbeidshygiënische strategie genoemd.

  1. De voorkeur wordt gegeven aan het wegnemen of reduceren van de bron van het probleem (dus het vervangen van een gevaarlijke stof door een minder gevaarlijke of het toepassen van gesloten systemen).
  2. Als dit (nog) niet mogelijk is of onvoldoende reductie van het risico oplevert, komen afschermende technische maatregelen in beeld zoals afzuiging.
  3. Vervolgens volgen collectieve veelal organisatorische en/ of procedurele maatregelen.
  4. De laatste strohalm wordt gevormd door het aanbieden van persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals beschermende handschoenen of adembescherming.
Arbowet
Arbeidsomstandighedenwet die de werkgever verplicht om een arbeidsomstandighedenbeleid te voeren, dat onder meer gericht is op het voorkomen van ziekteverzuim. Het Arbobeleid moet daarbij gebaseerd zijn op een deugdelijke en op schrift gestelde inventarisatie en evaluatie van de risico's in het bedrijf.

Beheersmaatregelen
Maatregelen om de blootstelling te verlagen (zie ook bij arbeidshygiënische strategie).

Blootstellingklasse
De blootstellingklasse ("hoog", "middel" of "laag") wordt berekend op basis van de antwoorden die u geeft op een aantal blootstellingsvragen. De berekening van de blootstellingsklasse is gebaseerd op de resultaten van drie blootstellingsstudies in de branche. Zie achtergrondinformatie.

CAS-nr
Uniek nummer van een stof volgens het systeem 'Chemical Abstract Services'.

CMR-stoffen
Carcinogene, Mutagene en/of Reproductietoxische stoffen. Een verzameling van stoffen met een zeer schadelijke en blijvende werking op de gezondheid.

Etiket
Gevaarlijke stoffen zijn te herkennen aan het etiket op de verpakking. Het etiket bevat een gevaarsymbool en de bijbehorende R- en S- zinnen.

Gevaarlijke stoffen/producten
Alle stoffen en producten die een nadelig effect op de gezondheid van de werknemer kunnen hebben als deze in contact komt met de stof. Wettelijk gezien is een stof of product gevaarlijk als deze volgens de Wet Milieugevaarlijke Stoffen (WMS) een gevaar oplevert en daarom geëtiketteerd moet zijn. Een dergelijke gevaarlijke stof of product is te herkennen aan 'het oranje gevaarsetiket'.

Gevaarsymbool
Diverse afbeeldingen waarmee categorieën gevaarlijke stoffen op het etiket van een verpakking kunnen worden aangeduid.

Gezondheidscode
De gezondheidscode bestaat uit twee getallen: één getal voor de potentiële inademingsrisico's en één voor de gevaren voor de huid. In beide gevallen geldt: "hoe lager, hoe beter". Meer informatie over de gezondheidscode vindt u in de achtergrondinformatie.

Lokale afzuiging (en puntafzuiging)
Afzuiging die erop gericht is om lokaal, dat wil zeggen op één bepaald punt, schadelijke stoffen af te voeren. Dit gebeurt door te zorgen dat de schadelijke stoffen worden meegezogen in de luchtstroom die gericht is inwaarts het systeem (vergelijkbaar met de werking van een stofzuiger).

Meerdere bronnen
De blootstelling aan VOS is hoger als er meerdere bronnen in de werkruimte zijn waarbij Vluchtige Organische Stoffen (VOS) vrijkomen. Voorbeelden zijn collega's die in dezelfde ruimte werken met oplosmiddelhoudende producten, uitdrogende of uithardende objecten en open lijmpotten.

Ministerie van SZW
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

OPS
Organo Psycho Syndroom, beter bekent als de schilderziekte. Ziektebeeld dat ontstaat bij een te lange, te hoe blootstelling aan Vluchtige Organische Stoffen.

Oplosmiddelhoudend product
Een product waarin Vluchtige Organische Oplosmiddelen (VOS) zijn verwerkt. Voorbeelden hiervan zijn atoom- en contactlijmen, sommige reinigingsmiddelen en zolenloswekers.

Plan van Aanpak
Plan om gesignaleerde risico's aan te pakken, dat wil zeggen te zorgen dat de risico's worden verlaagd.

Persoonlijk beschermingsmiddel (PBM)
Een middel dat door de werknemer wordt gedragen of vastgehouden om hem/haar te beschermen tegen blootstelling aan gevaarlijke stoffen en situaties, zoals handschoenen, ademhalingsbescherming, veiligheidsbrillen en veiligheidsschoenen. Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen is in de arbeidsomstandighedenwet voorgeschreven tegen risico's die niet op een andere manier kunnen worden beperkt.

Product
De chemische producten waar u dagelijks mee werkt, zoals de contactlijmen, zolenloswekers en diverse onderhoudsmiddelen. Chemische producten zijn meestal samengesteld uit een aantal componenten.

PIMEX
Picture Mix Exposure. Type voorlichtingsfilm waar de blootstelling aan een gevaarlijke stof is gevisualiseerd met een grafiek.

RI&E
Risico-inventarisatie en -evaluatie. Een methode, voorgeschreven in de Arbowet voor het in kaart brengen en evalueren van risico's in uw bedrijf.

Risicoscore Ademhaling
Score die het risico op gezondheidsschade weergeeft. Dit risico wordt bepaald door het eerste getal van de gezondheidscode (= de potentiële inademingsrisico's) te combineren met de geschatte blootstelling aan VOS.

R-zin(waarschuwingszin)
Zin die een bijzonder gevaar (risk) van een stof aanduidt.

Samenstelling, Component
De verschillende bestanddelen (stoffen) waaruit een product (mengsel) is opgebouwd.

S-zin (veiligheidszin)
Zin die de veiligheidsaanbeveling (safety) aanduidt van een stof.

VASt programma
Versterking Arbobeleid Stoffen. VASt is een programma van het Ministerie van SZW dat beoogt om met name MKB-ondernemers te stimuleren om de blootstelling van werknemers aan gevaarlijke stoffen goed te beheersen. Voor meer informatie wordt verwezen naar de rubriek Informatie.

Veiligheid Informatie Blad (VIB)
Blad dat bij elke stof geleverd dient te worden. Het VIB bevat 16 onderwerpen, waaronder technische informatie, gezondheidsrisico's en mogelijkheden om risico's te voorkomen. Wordt in het Engels 'Material Safety Data Sheet' (MSDS) genoemd.

Ventilatie
Luchtverversing, deze kan op zowel kunstmatige/mechanische als op natuurlijke wijze plaatsvinden.

VOS (Vluchtige Organische Stoffen)
Een groep van stoffen met een vergelijkbare chemische structuur. Deze stoffen komen gemakkelijk vrij in de werkruimte en kunnen bij een te lange te hoge blootstelling vergelijkbare gezondheidseffecten veroorzaken, waaronder het Organo Psycho Syndroom (OPS), beter bekend als de schildersziekte.

Werkplek Instructie Kaart, Instructiekaart
Hulpmiddel ten behoeve van de voorlichting / instructie van medewerkers.